Điểm cốt lõi của sách phi hư cấu là tính chính xác và thực tế. Nội dung của nó phản ánh những sự kiện có thật, trải nghiệm thực tế hoặc kết quả nghiên cứu khoa học. Dù được thể hiện dưới dạng tường thuật, phân tích hay giải thích, sách phi hư cấu luôn cố gắng đảm bảo thông tin được kiểm chứng và có độ tin cậy cao. Xem tiếp bài viết dưới đây để hiểu rõ sách phi hư cấu là gì, cách nhận biết sách phi hư cấu và hư cấu nhé!
Phi hư cấu là gì? Sách phi hư cấu là gì?
Trong những giai đoạn trước đây, sách hư cấu luôn là lựa chọn hàng đầu của nhiều người bởi sự đa dạng thông tin và hơn hết là nó vượt xa trí tưởng tượng của số đông. Sách phi hư cấu với những kiến thức thực tế không mấy thu hút người đọc. Nhưng theo dòng thời gian, để phát triển và thành công, việc trang bị cho bản thân những kiến thức có thể áp dụng ngay vào thực tiễn là điều cấp thiết và đó là lý do mà càng có nhiều người tìm đến sách phi hư cấu. Vậy sách phi hư cấu là gì?
Phi hư cấu, Non – fiction hay phi tiểu thuyết là một thể loại văn học được xây dựng dựa trên “sự thật”, thay vì tạo dựng những câu chuyện từ trí tưởng tượng như thể loại hư cấu.
Sách phi hư cấu thường được viết với mục tiêu truyền tải thông tin đúng sự thật về thế giới xung quanh chúng ta. Các tác phẩm này cung cấp kiến thức về các sự kiện lịch sử, hiện tượng xã hội, khoa học, văn hóa và các lĩnh vực khác, dựa trên nghiên cứu và chuyên môn của tác giả.
Mặc dù tác giả có thể thể hiện quan điểm cá nhân hoặc một số lập luận chủ quan trong tác phẩm, nhưng những sự kiện hoặc thông tin cơ bản phải được xác minh là có thật. Nhưng điều này không có nghĩa là sách phi hư cấu luôn hoàn toàn khách quan, bởi sự thiên vị hay chọn lọc thông tin để nhấn mạnh hoặc bỏ qua cũng có thể xảy ra ở từng tác giả. Vấn đề này thường xuất hiện trong những quyển sách viết về các sự kiện lịch sử, chính trị và xã hội.
Tuy nhiên, dù là gì, cốt lõi của sách phi hư cấu vẫn là truyền tải sự thật và các sự kiện thực tế. Đây chính là yếu tố làm cho sách phi hư cấu trở thành một nguồn tài liệu đáng tin cậy và có giá trị lâu dài.
Các thể loại sách phi hư cấu phổ biến
Sách phi hư cấu không chỉ có một thể loại mà rất đa dạng thể loại. Mỗi thể loại đều có vai trò quan trọng trong việc mở rộng tri thức, cung cấp thông tin thực tế cho người đọc và truyền cảm hứng theo nhiều cách khác nhau. Tùy theo nhu cầu và mục tiêu tìm hiểu mà độc giả sẽ hướng đến một hoặc một nhóm thể loại sách phi hư cấu cụ thể. Trong đó thường có:
- Lịch sử: Tập trung vào việc ghi chép, phân tích và tái hiện các sự kiện, con người và thời kỳ trong quá khứ. Những cuốn sách lịch sử không chỉ mang giá trị thông tin mà còn khơi gợi tư duy về các bài học lịch sử.
- Triết học, khoa học xã hội: Phân tích sâu sắc các câu hỏi lớn về con người, đạo đức, và xã hội; giúp cho các lý thuyết “thô cứng” trở nên dễ tiếp cận hơn với đông đảo độc giả, mang đến cái nhìn sâu sắc nhưng không kém phần thú vị.
- Khoa học tự nhiên: Thể loại này tập trung vào việc giải thích các khái niệm, hiện tượng và khám phá trong lĩnh vực khoa học tự nhiên, sinh học, vật lý và đa dạng lĩnh vực hơn nữa.
- Hồi ký, tự truyện: Là câu chuyện về cuộc đời của một người, được viết bởi tác giả khác hoặc do chính người đó tự viết. Ví dụ như “Bác Hồ – Những kỷ niệm không quên”, “Hồi ký của Đặng Thai Mai”, “Bảy nổi ba chìm”,…
- Sách self-help, hướng dẫn kỹ năng: Cung cấp thông tin thiết thực, từ việc phát triển bản thân đến kỹ năng cụ thể.
- Sách giáo dục: Đây là những cuốn sách được viết để giảng dạy hoặc truyền tải kiến thức về một lĩnh vực cụ thể. Nội dung thường mang tính hệ thống và phục vụ cho các mục đích học tập hoặc nghiên cứu.
- Sách tôn giáo, tâm linh: Thường tập trung vào truyền tải, giải thích những giáo lý, tín ngưỡng hoặc cung cấp hướng dẫn thực hành về tâm linh.
Vậy thể loại sách hư cấu và phi hư cấu có giống nhau không? Xem tiếp phần bên dưới để biết được cách phân biệt sách hư cấu và phi hư cấu là gì.
Sự khác biệt giữa sách hư cấu và phi hư cấu là gì?
Sách hư cấu và phi hư cấu đều có giá trị riêng biệt và không thể thay thế lẫn nhau. Nếu sách hư cấu được ví như một cánh cửa đưa chúng ta đến với những thế giới mơ mộng, kỳ bí thì sách phi hư cấu là tấm gương phản chiếu thực tại, mang lại những gì thật và thật nhất.
Tùy vào mục đích, nhu cầu và sở thích, bạn có thể lựa chọn thể loại sách phù hợp. Nhưng trước đó hãy cùng Người Chấp Bút làm rõ sự khác biệt giữa sách hư cấu và phi hư cấu là gì trong bảng so sánh dưới đây:
ĐIỂM KHÁC BIỆT GIỮA SÁCH PHI HƯ CẤU VÀ SÁCH HƯ CẤU
| Đặc điểm | Sách phi hư cấu | Sách hư cấu |
| Câu chuyện | Trình bày những thông tin có thật, dựa trên sự kiện, nhân vật hoặc hiện tượng thực tế. Tác giả của sách phi hư cấu chịu trách nhiệm đảm bảo tính chính xác và trung thực trong nội dung. | Các câu chuyện được sáng tạo từ trí tưởng tượng của tác giả, không dựa trên các sự kiện hay nhân vật có thật. Thể loại này cho phép tác giả xây dựng những thế giới, nhân vật và cốt truyện hoàn toàn mới mẻ, có thể mang tính giả tưởng, kỳ ảo, hoặc siêu nhiên. |
| Mục đích | Hướng tới việc cung cấp kiến thức, thông tin chính xác hoặc truyền cảm hứng thực tế. Độc giả thường tìm đến thể loại này để họ | Nhắm đến mục tiêu chính là giải trí, cho phép độc giả thoát ly thực tại, khơi gợi cảm xúc và kích thích trí tưởng tượng và sáng tạo. |
| Cách tiếp cận | Dựa trên nghiên cứu, thực tế và các bằng chứng xác thực. Độ tin cậy và tính khách quan là những tiêu chí quan trọng của sách phi hư cấu, mặc dù nó vẫn có thể mang quan điểm cá nhân của tác giả. | Được thúc đẩy bởi sự sáng tạo và trí tưởng tượng. Tác giả có toàn quyền định hình nội dung, từ bối cảnh đến nhân vật và sự kiện, có thể bỏ qua quy luật tự nhiên. |
| Đối tượng độc giả | Phù hợp với độc giả mong muốn tiếp thu kiến thức, phát triển kỹ năng hoặc tìm hiểu những sự thật về con người, sự kiện và thế giới. | Thu hút đại đa số độc giả, những người yêu thích những gì mới mẻ, sáng tạo, kỳ lạ; yêu thích những trải nghiệm giàu trí tưởng tượng, những câu chuyện giàu cảm xúc hoặc muốn tạm quên đi thực tại. |
| Giá trị | Mang lại kiến thức, giúp người đọc tiếp cận với tri thức hoặc ứng dụng vào thực tế cuộc sống. | Khơi nguồn cảm hứng, thúc đẩy sự sáng tạo và phản ánh những khía cạnh sâu sắc của đời sống dưới góc nhìn nghệ thuật. |
| Thể loại | Tiểu sử, hồi ký, sách giáo khoa, bài báo khoa học, sách self-help, hướng dẫn kỹ năng, tôn giáo, tâm linh,… | Kỳ ảo, viễn tưởng, lãng mạn, kinh dị, trinh thám, hiện thực huyền ảo,… |
Lợi ích của việc đọc sách phi hư cấu là gì?
Chúng ta vừa làm rõ sự khác biệt giữa sách hư cấu và sách phi hư cấu là gì, từ đó cũng có thể hiểu rõ lý do vì sao sách hư cấu lại là lựa chọn của rất nhiều người thay vì phi hư cấu. Nhưng như thế cũng không thể phản bác những lợi ích mà sách phi hư cấu có thể mang lại cho chúng ta. Thực tế, các thể loại sách phi hư cấu đều là nguồn tài liệu tham khảo vô giá cho chúng ta trong bất kể đang hoạt động trong lĩnh vực nào. Đó sẽ là kho tàng kiến thức vô tận để mang theo trong suốt hành trình phát triển.
Dưới đây là những gì mà sách phi hư cấu có thể mang lại cho chúng ta:
- Tích lũy kiến thức thực tế ở mọi lĩnh vực khoa học , lịch sử, văn hóa, kinh tế và phát triển kỹ năng sống từ những bài học hữu ích có thực.
- Phát triển tư duy phản biện, giúp bạn nhận diện các quan điểm khác nhau, từ đó hình thành cái nhìn đa chiều hơn về các vấn đề xã hội, khoa học hay cuộc sống.
- Nâng cao kỹ năng chuyên môn, nắm được các phương pháp, chiến lược cụ thể trong từng lĩnh vực để trở nên chuyên nghiệp và làm việc hiệu quả hơn.
- Nuôi dưỡng cảm hứng về sự thành công và có thêm động lực từ những câu chuyện vượt khó của những nhân vật có thật.
- Mở rộng góc nhìn về thế giới, tăng sự hiểu biết và tôn trọng sự khác biệt của những nền văn hóa khác nhau.
- Nhờ thông tin chính xác và logic mà sách phi hư cấu mang lại, bạn sẽ có cơ sở vững chắc hơn để phân tích tình huống và đưa ra các quyết định sáng suốt.
- Khuyến khích tinh thần học hỏi và khám phá không ngừng; làm giàu bản thân và để thích nghi với sự thay đổi trong cuộc sống.
XEM THÊM: [Review] TOP 6 quyển sách quản lý thời gian thông minh nên đọc
Lời kết
Với những gì được chia sẻ trong bài về “phi hư cấu là gì” có thể thấy thể loại sách này không phải là tài liệu tham khảo đơn thuần, mà là một “người thầy, người bạn” đồng hành tuyệt vời cho bất kỳ ai trong cuộc sống này. Những gì được trình bày, diễn giải trong sách đều có thể trở thành chìa khóa mở ra giới hạn của bản thân, mang đến thành công vượt trội.
Tuy nhiên, hãy chọn lọc sách mà đọc để đầu tư tri thức giá trị. Đây sẽ là khoản đầu tư không bao giờ lỗ mà bạn nên triển khai ngay từ bây giờ.
