Dù có nội dung tốt, không ít tác giả vẫn gặp nhiều khó khăn khi xuất bản sách, như vấn đề tài chính, áp lực thời gian, và nhu cầu thích ứng với thị hiếu độc giả. Những yếu tố này có thể ảnh hưởng lớn đến thành công khi ra mắt sách. Đã dồn hết tâm huyết vào cuốn sách của mình, nhưng liệu nó có thể vượt qua các rào cản xuất bản và đến tay độc giả?
Dựa trên kinh nghiệm thực tiễn và phân tích chuyên sâu từ nhiều lần xuất bản sách, Người Chấp Bút sẽ giúp bạn điểm mặt những khó khăn thường gặp phải và có góc nhìn thực tế hơn về xuất bản sách hiện nay.
Những khó khăn khi xuất bản sách
Xuất bản sách là hành trình nhiều đam mê nhưng cũng đầy thử thách. Từ việc hoàn thiện bản thảo đến chọn phương thức xuất bản, mỗi giai đoạn đều có những khó khăn riêng mà tác giả cần phải vượt qua. Sau đây là những khó khăn khi xuất bản sách mà rất nhiều tác giả không tránh khỏi:
Thiếu kinh nghiệm trong việc biên soạn nội dung
Đối với tác giả mới, một trong những khó khăn khi xuất bản sách đầu tiên phải đối mặt chính là viết nội dung thiếu sự liền mạch, rơi vào tình trạng lan man, diễn giải vô nghĩa, khiến độc giả dễ mất hứng thú.
Đặc biệt, trong mỗi cuốn sách, cần có một hoặc nhiều thông điệp chính mà tác giả muốn truyền tải đến người đọc. Nhưng nếu không làm cho thông điệp hiện rõ thì sẽ mất đi giá trị và mục đích ban đầu viết sách của bạn.
Cấu trúc nội dung hoàn hảo thường phải có sự kết nối hợp lý giữa các chương, đoạn văn và nội dung hỗ trợ. Nên, nếu bạn chỉ tự tin về mặt ý tưởng, bạn có thể nhờ một biên tập viên chuyên nghiệp đánh giá sơ bộ về cốt truyện, cấu trúc phần, chương của sách và cho bạn những gợi ý tốt hơn.
Áp lực thời gian và sự kiên nhẫn
Khi tác giả làm việc dưới áp lực thời gian để hoàn thành bản thảo theo đúng tiến độ (thường do yêu cầu từ nhà xuất bản hoặc mục tiêu cá nhân), điều này có thể ảnh hưởng đến chất lượng của nội dung. Quá trình sáng tạo cần thời gian để thẩm thấu, phát triển ý tưởng và chỉnh sửa; tuy nhiên, việc phải gấp rút viết có thể không lột tả hết được những gì mà tác giả muốn và thông điệp chưa đủ rõ ràng.
Quá chú trọng về mặt thời gian cũng dễ làm cho các bước chỉnh sửa, biên tập qua loa. Sự qua loa này sẽ làm mất thời gian khi biên tập viên xem xét bản thảo và càng làm bản thảo khó được thông qua. Đây chính là thách thức, khó khăn khi xuất bản sách mà hầu hết tác giả mới “gia nhập” đều phải đi qua.
Đương nhiên, đôi khi tác giả hoặc nhà xuất bản mong muốn cuốn sách sẽ phát hành vào một thời điểm cụ thể để tận dụng mùa mua sắm, các dịp lễ hội hoặc những giai đoạn có xu hướng đọc cao. Tuy nhiên, chính áp lực thời gian gian này lại dễ để lại nhiều sai sót trong lúc biên tập, thiết kế, từ đó giảm chất lượng sách sau khi xuất bản.
Hơn nữa, với những tác giả lần đầu tiên xuất bản sách, kỳ vọng về việc phát hành thành công có thể khiến họ không đủ kiên nhẫn để chờ đợi, dễ mắc sai lầm trong việc “đốt cháy giai đoạn” nhằm nhanh chóng ra mắt cuốn sách.
Khó khăn khi xuất bản sách: Vấn đề tài chính
Xuất bản sách truyền thống không yêu cầu tác giả chuẩn bị một bản kế hoạch tài chính và chi phí cá nhân. Nhưng đối với hình thức tự xuất bản sách, hầu như mọi chi phí đều phải tự mình bỏ ra và nó không phải là một con số nhỏ.
Các khoản chi phí mà tác giả phải chi trả khi tự xuất bản sách bao gồm:
- Chi phí biên tập, chỉnh sửa nội dung
- Chi phí thiết kế bìa, dàn trang
- Chi phí quảng bá, tiếp thị
- Chi phí xin giấy phép xuất bản, chứng nhận quyền tác giả
- Chi phí in ấn
- Chi phí phát hành, vận chuyển
Đó là chưa tính đến vấn đề “chấp bút”, trường hợp tác giả không có đủ thời gian để hoàn thành quyển sách từ những ý tưởng của mình thì thuê người chấp bút là việc cần thiết. Khoản chi trả cho người chấp bút thường khá cao và nó tùy thuộc vào nội dung, chủ đề và dung lượng từ mà tác giả muốn. Chi phí có thể lên tới hàng trăm triệu đồng cho một bản thảo.
Cạnh đó, với tác giả tự xuất bản, không có sự hỗ trợ từ nhà xuất bản sẽ càng khó khăn hơn để tiếp cận độc giả tiềm năng. Do đó, các tác giả cần một nguồn vốn đáng kể để có thể triển khai các chiến dịch quảng bá hiệu quả và để sách được trên kệ trong thời gian dài tại các hiệu sách uy tín.
Khó khăn khi xuất bản sách khác liên quan đến mặt tài chính mà nhiều tác giả cũng phải đối mặt chính là sự đầu tư dài hạn với những ấn phẩm phát hành lần 2, lần 3,… Tuy nhiên, khả năng tài chính hạn chế dễ khiến các tác giả mới không thể duy trì sự nghiệp viết lách và xuất bản một cách bền vững.
Cạnh tranh trên thị trường xuất bản sách
Trong thị trường xuất bản sách ngày càng cạnh tranh khốc liệt, để ra mắt một quyển sách và thu hút toàn bộ sự chú ý của độc giả chính là thách thức, khó khăn khi xuất bản sách mà các tác giả chưa có tên tuổi phải đối mặt.
Hiện tại, nhiều tác giả và nhà xuất bản đã tham gia sản xuất hàng ngàn đầu sách mỗi năm. Ngành xuất bản hiện nay đang đối mặt với tình trạng bão hòa nghiêm trọng khi mỗi ngày có hàng loạt đầu sách mới ra đời. Từ sách giấy đến e-book, từ sách tự xuất bản đến những tác phẩm của các nhà xuất bản lớn, độc giả có rất nhiều sự lựa chọn.
Giữa những chủ đề đang nổ ra sự cạnh tranh lớn, tạo ra nhiều áp lực vô hình trong việc tìm kiếm ý tưởng, sáng tác của các tác giả và giảm cơ hội tiếp cận độc giả. Sự bão hòa này khiến độc giả có nhiều lựa chọn và họ dễ dàng bỏ qua những tác phẩm mới từ các tác giả chưa có tên tuổi.
Số lượng sách phát hành mới mỗi năm là một con số khổng lồ, đặc biệt ở những thị trường phát triển. Để nổi bật giữa hàng ngàn đầu sách đó, tác giả không chỉ cần có nội dung sáng tạo mà còn phải có một chiến lược tiếp thị hiệu quả. Nếu thiếu sự hỗ trợ từ nhà xuất bản, dịch vụ xuất bản sách trọn gói hoặc không có chiến lược quảng bá rõ ràng, rất khó để sách của tác giả mới thành công được nhiều độc giả biết đến và đón nhận.
Xu hướng, sở thích của độc giả thay đổi liên tục
Thị hiếu của độc giả, đặc biệt là giới trẻ, thay đổi theo thời gian và bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như xu hướng văn hóa, công nghệ, mạng xã hội và các hiện tượng xã hội. Những thể loại hoặc phong cách viết được ưa chuộng năm nay có thể không còn hấp dẫn trong năm sau.
Các xu hướng nhất thời, chẳng hạn như các thể loại tự truyện, văn học mạng, hoặc truyện dài kỳ, có thể nổi lên bất ngờ nhưng cũng sớm giảm nhiệt.
Độc giả ngày càng ưa chuộng các nội dung cá nhân hóa, mới lạ và độc đáo, không chỉ vì chất lượng nội dung mà còn vì sự đồng cảm hoặc kết nối cá nhân với nội dung đó.
Với sự phổ biến của các nền tảng mạng xã hội, độc giả dễ dàng tiếp cận những câu chuyện hoặc tác giả mới lạ từ khắp nơi trên thế giới, và thường ưu tiên những nội dung có yếu tố sáng tạo, phản ánh cuộc sống hiện đại hoặc các vấn đề đương thời. Điều này buộc các tác giả phải nắm bắt các xu hướng sớm và có khả năng sáng tạo linh hoạt để cạnh tranh, nhưng cũng vẫn phải giữ được “signature” của mình.
Khó khăn khi xuất bản sách: Đối mặt với phản hồi tiêu cực
Nhận được phản hồi tiêu cực có thể làm suy giảm tinh thần và sự tự tin của tác giả, đặc biệt là những người lần đầu tiên xuất bản sách. Khi tác phẩm là kết quả của nhiều tháng, thậm chí nhiều năm lao động và đầu tư cảm xúc, bất kỳ lời phê bình gay gắt nào cũng có thể gây tổn thương sâu sắc. Đó là khó khăn khi xuất bản sách mà bất kỳ tác giả nào cũng phải vượt qua nếu muốn đi lâu hơn trong hành trình này.
Một đánh giá tiêu cực từ một người có ảnh hưởng hoặc một loạt các bình luận xấu từ cộng đồng mạng có thể tạo thành “hiệu ứng đám đông”, làm giảm uy tín của tác phẩm và khiến độc giả e ngại với tên tuổi này. Nhưng dù là vấn đề gì, lời lẽ như nào thì tác giả cũng phải trang bị cho mình bộ giáp kiên cố, ứng xử khôn khéo và chuyên nghiệp để tránh các phản ứng tức thời dẫn đến công kích mạnh mẽ từ đám đông.
Tác giả cần học cách lắng nghe và phân tích phản hồi để rút ra bài học, đồng thời nhận biết đâu là những phê bình mang tính xây dựng và đâu chỉ là những phản hồi ác ý hoặc không khách quan. Khả năng xử lý phản hồi một cách bình tĩnh và tích cực sẽ giúp tác giả trưởng thành và cải thiện kỹ năng viết lách trong tương lai.
XEM THÊM: Viết lách là gì? Làm sao cải thiện kỹ năng viết lách?
Vấn đề chất lượng nội dung
Cuốn sách chỉ hay khi bạn có một bản thảo tốt, nên việc duy trì chất lượng nội dung ngay từ đầu là một vấn đề rất quan trọng. Nhưng với tình trạng bão hòa thị trường hiện nay, một nội dung có hàng trăm tác giả viết và không ít tác giả đã hời hợt với chính cả đứa con của mình. Vậy nên, chất lượng có nhiều lúc sụt giảm, những quyền sách ra lò liên tục nhưng lại không mang đến giá trị gì cho người đọc hoặc là “nhai lại” với những gì đã từng quá thu hút khiến độc giả nhàm chán và từ chối tác phẩm của bạn.
Ngoài ra, để xuất bản một quyển sách cần trải qua nhiều vòng chỉnh sửa. Và đó cũng là một trong những khó khăn khi xuất bản sách, thách thức lớn với những tác giả mới, chưa có tên tuổi bảo chứng cho doanh thu. Họ sẽ gặp nhiều trở ngại hơn để đợi nhà xuất bản phê duyệt và thông qua bản thảo của mình.
Khó khăn trong việc tìm kiếm nhà xuất bản
Tìm kiếm và lựa chọn nhà xuất bản cũng là một thách thức lớn đối với nhiều tác giả, nhất là những người chưa có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực xuất bản.
Mỗi nhà xuất bản có những định hướng riêng về thể loại, phong cách, và thị trường mục tiêu. Ví dụ, có nhà xuất bản chỉ chuyên về sách giáo dục, khoa học, hay văn học nghệ thuật, trong khi một số khác lại ưu tiên tiểu thuyết, sách self-help,… Nên, tác giả cần phải tìm hiểu kỹ khuynh hướng xuất bản của từng nhà xuất bản trước khi gửi bản thảo cho họ.
Bởi vì, thị trường xuất bản hiện nay có rất nhiều tác giả với hàng ngàn bản thảo gửi đến các nhà xuất bản mỗi ngày. Nên nhà xuất bản càng chọn lọc kỹ hơn, tập trung vào những bản thảo có tiềm năng thương mại cao và phù hợp với xu hướng độc giả. Nếu tác phẩm không phù hợp với dòng sách mà nhà xuất bản đang tìm kiếm, nó có thể bị từ chối ngay cả khi có giá trị văn học cao
Khó khăn khi xây dựng mối quan hệ
Đối với những tác giả mới, không có kinh nghiệm hoặc kết nối, việc tiếp cận các nhà xuất bản lớn trở nên khó khăn hơn, đặc biệt trong bối cảnh nhà xuất bản thường ưu tiên các tác giả nổi tiếng hoặc có lượng độc giả ổn định. Thiếu mối quan hệ có thể là một rào cản khiến tác phẩm của họ bị “lãng quên” trong hàng loạt bản thảo.
Một số lưu ý khi xuất bản sách
Quá trình xuất bản sách sẽ xuất hiện nhiều vấn đề và khó khăn trong việc xử lý, đặc biệt đối với những tác giả mới bắt đầu. Nắm vững những yếu tố quan trọng này sẽ giúp hành trình xuất bản trở nên suôn sẻ và hiệu quả hơn.
Tầm quan trọng của việc xây dựng thương hiệu cá nhân
Để không phải khó khăn khi xuất bản, để quyển sách ra mắt được đón nhận thì hãy chủ động tạo dựng thương hiệu cá nhân. Một tác giả nổi tiếng thường gắn bó với một phong cách hoặc thông điệp nhất quán qua các tác phẩm của mình, giúp họ tạo ra được một nhóm độc giả tiềm năng, trung thành. Và bạn nên bắt đầu từ việc này, hãy để độc giả của bạn biết được mình là ai, viết cái gì, viết như thế nào và phong cách có gì khác biệt.
Hãy duy trì mối quan hệ tích cực với độc giả qua mạng xã hội, blog cá nhân hoặc các buổi ký tặng sách có thể giúp tạo dựng thương hiệu và kết nối sâu hơn với người đọc. Bạn có thể tăng độ phủ của bản thân với độc giả, thể hiện được sự gần gũi, chân thành và sẵn lòng lắng nghe của tác giả.
Lên kế hoạch dài hạn cho sự nghiệp viết sách
Bạn có thể lập kế hoạch theo từng năm hoặc từng dự án, bao gồm cả việc chọn lựa thể loại sách, phong cách và thị trường mục tiêu. Để luôn giữ được lửa và sự mới mẻ, hãy không ngừng học hỏi, nghiên cứu và nâng cao kỹ năng viết, kiến thức chuyên môn và sự hiểu biết về thị trường xuất bản.
Ngoài ra, hợp tác với các nhà xuất bản, biên tập viên và các nhà văn khác có thể mang lại cơ hội quý báu và tạo dựng danh tiếng. Một mạng lưới mối quan hệ rộng sẽ giúp bạn dễ dàng tiếp cận thông tin về các xu hướng mới, cơ hội xuất bản, cũng như nhận được sự hỗ trợ khi cần thiết.
Quan trọng, muốn duy trì sự nghiệp tác giả lâu dài, sống hoặc không số nhờ nghề viết thì bạn cũng cần phải xây dựng kế hoạch tài chính cụ thể. Hãy tự đặt các câu hỏi như: Tiền sinh hoạt đến từ đâu? Làm sao có tiền chi trả trong quá trình viết và trước khi sách mang lại lợi nhuận? Lấy tiền đâu để xuất bản sách?
Quản lý tài chính tốt sẽ giúp bạn có sự chuẩn bị tốt hơn cho các dự án dài hạn và duy trì động lực cho công việc sáng tác.
Có nên tự xuất bản sách hay không?
Có – Tự xuất bản sách là xu hướng mới của thời đại xuất bản mới, là lựa chọn hấp dẫn với nhiều tác giả. Tuy vấn đề bản thảo bị từ chối sẽ không xuất hiện như hình thức xuất bản truyền thống, nhưng tự xuất bản cũng không phải là dễ thực hiện nếu như không có sự đầu tư chỉnh chu.
Tự xuất bản, tức tác giả sẽ có quyền quyết định tất cả mọi thứ, từ nội dung, thiết kế bìa, định dạng sách cho đến giá cả và phương thức tiếp thị. Điều này cũng có nghĩa tự làm, tự lo và tự chịu trách nhiệm. Vậy nên, với những tác giả lần đầu xuất bản thì rất thử thách.
Để tránh những khó khăn khi xuất bản sách một mình và không vướng phải các vấn đề pháp lý, nhiều tác giả đã lựa chọn đồng hành với đơn vị cung cấp dịch vụ xuất bản trọn gói. Các dịch vụ mà những đơn vị này cung cấp sẽ linh động theo từng nhu cầu, mục tiêu của mỗi tác giả.
Người Chấp Bút – Dịch vụ xuất bản sách trọn gói A-Z luôn sẵn sàng đồng hành cùng với mọi tác giả. Bạn có thể tìm hiểu thêm: TẠI ĐÂY hoặc liên hệ với chúng tôi qua fanpage – Người Chấp Bút để được hỗ trợ mọi thông tin liên quan.
Lời kết
Tóm lại, hành trình xuất bản sách không phải mỗi việc viết và in ấn sách. Nó bao gồm nhiều quy trình phức tạp và khó khăn khi xuất bản sách không phải của riêng tác giả nào. Nếu bạn đang gặp phải vấn đề nào trong quá trình này, hãy liên hệ với Người Chấp Bút, với kinh nghiệm và chuyên môn trong ngành, chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn từ A-Z với chi phí hợp lý nhất.
