Nếu bạn chưa biết cách tóm tắt sách sao cho vừa đủ ý, vừa ngắn gọn thì đừng bỏ qua bài viết này. Chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn cách tóm tắt một cuốn sách vừa nhanh, vừa hiệu quả chỉ với 5 bước đơn giả. Bản tóm tắt bao gồm hết những điểm chính, truyền tải đúng thông điệp rõ ràng, dễ hiểu và quan trọng là tinh gọn, súc tích. Nào, cùng khám phá ngay nhé!
Tóm tắt sách là gì? Mục đích của tóm tắt sách
Tóm tắt sách là quá trình cô đọng, lựa chọn và trình bày lại những điểm chính của một cuốn sách dưới dạng ngắn gọn, súc tích. Đây là một phương pháp để tóm lược nội dung của cuốn sách, giúp người đọc nắm bắt được tinh thần và thông điệp cốt lõi mà không cần phải đọc toàn bộ tác phẩm.
Tóm tắt sách không phải là việc sao chép lại từng câu chữ, mà là quá trình chọn lọc, tóm gọn các chủ đề, các ý tưởng, sự kiện hoặc luận điểm quan trọng trong sách, sao cho người đọc có thể hiểu được nội dung chính và thông điệp của cuốn sách.
Có thể tóm tắt bất kỳ thể loại nào, từ tiểu thuyết đến phi hư cấu và các loại tài liệu học thuật khác. Khi tóm tắt sách, bạn sẽ tập trung vào các điểm trọng yếu: cốt truyện, các nhân vật quan trọng, những chủ đề chính hoặc các luận điểm trong sách để mang lại cái nhìn tổng quan và giúp người đọc có cái nhìn nhanh chóng về cuốn sách mà không cần đi vào từng chi tiết.
Lợi ích của việc tóm tắt sách là gì?
Có quá nhiều sách để đọc và đó cũng là lý do chúng ta gặp khó khăn trong việc ghi nhớ, nhất là khi cần tìm lại thông tin nào đó, lại không thể biết được nó nằm ở đâu, ở trong quyển sách nào hoặc là khi bạn muốn giới thiệu cuốn sách đó cho mọi người nhưng lại không nhớ được hết các thông điệp hấp dẫn của nó. Và đó là lý do cần viết tóm tắt sách sau mỗi lần đọc.
Trước khi học cách tóm tắt sách thì hãy cùng điểm qua những lợi ích của việc tóm tắt sách ngay dưới đây:
- Muốn tìm cách tóm tắt nội dung cuốn sách, đầu tiên bạn buộc phải chắt lọc và nắm bắt những ý chính. Và đó chính là một cách tuyệt vời để bạn có ấn tượng và ghi nhớ lâu hơn những kiến thức từ quyển sách đó. Một cuốn sách có thể dày hàng trăm trang, nhưng một bản tóm tắt tốt lại giúp bạn học thuộc toàn bộ nội dung một cách ngắn gọn, dễ dàng và không mất quá nhiều thời gian.
- Trong lúc tóm tắt, ngoài việc lặp lại những gì đã đọc, não bộ buộc phải phân tích, suy nghĩ và cấu trúc lại thông tin; từ đó kích thích khả năng sáng tạo và diễn đạt.
- Có thể bạn không nhận ra, nhưng việc tóm tắt sách cũng là một cách tuyệt vời để cải thiện kỹ năng viết lách. Với yêu cầu rõ ràng, mạch lạc và logic, khi tóm tắt sách bạn sẽ có cơ hội rèn luyện khả năng viết ngắn gọn mà vẫn đầy đủ, không để thiếu sót những thông tin quan trọng. Lâu dần trình viết lách sẽ lên cao, tự tin viết và trình bày ý tưởng của mình với mọi người.
- Não bộ của bạn phải hoạt động mạnh mẽ để sắp xếp thông tin, xác định những điểm quan trọng và loại bỏ những chi tiết không cần thiết khi viết tóm tắt. Và nó sẽ giúp bạn có trí nhớ tốt hơn.
- Với một bản tóm tắt sách hoàn chỉnh, bạn có thể dễ dàng xem lại những ý chính mà không cần phải đọc lại toàn bộ cuốn sách.
Cách tóm tắt sách hay chỉ với 5 bước đơn giản
Bạn thường có một bài tóm tắt dài về quyển sách mà mình muốn chia sẻ? Chỉ với 5 bước đơn giản, Người Chấp Bút sẽ giúp bạn có một bản tóm tắt tinh gọn nhưng vẫn trọn vẹn ý nghĩa của nó. Đó chính là:
Bước 1: Đọc sách và đánh dấu, ghi chú
Đừng vội tìm lấy cách tóm tắt sách nào hiệu quả nhất khi mà bạn chưa có thời gian để đọc sách. Và đọc sách cũng là bước đầu tiên cần làm khi muốn tóm tắt bất kỳ quyến sách nào. Vì, bạn cần phải hiểu rõ cốt truyện, nhân vật, chủ đề và thông điệp mà tác giả muốn truyền tải trước khi muốn tóm tắt lại ý của họ.
Đừng ngại việc đánh dấu các đoạn văn hay ý tưởng quan trọng trong sách. Bạn có thể đánh dấu trực tiếp trên sách hoặc ghi chú lại vào sổ tay, ứng dụng ghi chú trên điện thoại cũng rất tiện lợi. Quan trọng là bạn phải ghi lại những chi tiết then chốt, những điểm nổi bật trong sách mà bạn nghĩ rằng chúng có thể giúp bạn trong việc làm rõ nội dung sau này.
Bước ghi chú này cực kỳ quan trọng, đặc biệt khi bạn không thể nhớ hết từng chi tiết trong cuốn sách. Nhớ là đừng cố gắng viết ra hết mọi thứ mà hãy tập trung vào những điểm giúp bạn hiểu rõ nhất về cốt truyện và các nhân vật.
LIÊN QUAN: Chia sẻ các cách ghi chú khi đọc sách dễ hiểu, nhớ lâu
Bước 2: Xác định chủ đề, nhân vật và cốt truyện
Đối với nhiều người, tóm tắt sách không phải là việc dễ dàng. Vì dường như có quá nhiều thứ cần phải ghi chú lại trong quyển sách đó và không biết đầu mới là ý quan trọng nhất.
Cách tóm tắt sách đúng nhất chính là xác định chủ đề, nhân vật và cốt truyện. Đây là phần mà bạn phải thực sự thẩm thấu cuốn sách để có thể cô đọng nội dung một cách chính xác và đầy đủ nhất.
Khi đọc một cuốn sách, điều đầu tiên bạn cần làm là tìm ra chủ đề chính. Đây chính là xương sống của toàn bộ tác phẩm, giúp bạn hiểu được tác giả muốn truyền tải điều gì qua câu chuyện này. Có thể là một thông điệp về tình yêu, sự phản bội, lòng dũng cảm hoặc đôi khi chỉ là những câu chuyện về sự trưởng thành. Bạn có thể thử đặt câu hỏi: “Tại sao tác giả lại chọn câu chuyện này? Câu chuyện này muốn nói gì với chúng ta?”
Cạnh chủ đều, bạn cần xác định các nhân vật chính trong câu chuyện. Và không phải nhân vật nào xuất hiện trong đó cũng cần phải liệt kê ra, bạn cần quan tâm đến những người có ảnh hưởng đến cốt truyện và chủ đều của sách.
Ai là người chính trong câu chuyện? Ai là người bạn cần tập trung vào khi tóm tắt? – Có một cách đơn giản để giúp bạn làm điều này: Ghi chú lại các nhân vật chính và các đặc điểm quan trọng của họ.
Khi đã nắm được chủ đề và xác định được nhân vật, bước tiếp theo là xác định cốt truyện, tức là chuỗi sự kiện chính xảy ra trong cuốn sách. Để dễ dàng hơn trong việc tóm tắt, bạn có thể vẽ ra một dòng thời gian cho các sự kiện quan trọng. Cách tóm tắt sách này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các bước tiến triển trong câu chuyện và dễ dàng chia các đoạn tóm tắt theo thứ tự hợp lý.
Đó là với thể loại tiểu thuyết, còn với một số thể loại phi hư cấu như sách kỹ năng hay self-help thì cần hiểu rõ các khái niệm, chiến lược hay các phương pháp được đề cập đến.
Bước 3: Chia sách thành các phần, xác định ý chính mỗi phần
Cách tóm tắt sách dành cho những quyển sách dày cộm mấy trăm trang chính là chia nhỏ thành các phần và xác định ý chính của mỗi phần.
Mỗi cuốn sách, dù là sách hư cấu hay phi hư cấu, đều có thể được chia thành ba phần cơ bản: mở đầu, thân bài và kết luận. Đừng nghĩ đây là việc hiển nhiên, vì mỗi phần đều đóng một vai trò quan trọng trong việc truyền tải thông điệp của tác giả.
Phần mở đầu là nơi tác giả đặt nền móng, giải thích lý do viết cuốn sách hoặc đưa ra vấn đề cần giải quyết.
Phần thân bài là trái tim của cuốn sách, chứa đựng những luận điểm, lập luận, hoặc tình tiết chính.
Còn phần kết luận sẽ đưa ra những bài học hoặc giải pháp, đôi khi còn kèm theo những lời khuyên sâu sắc.
Nếu không chia theo bố cục 3 phần, bạn cũng có thể tuân theo số phần, số chương trong sách mà tóm tắt.
Sau khi đã chia nhỏ, hãy tập trung vào việc tìm ra ý chính của từng phần. Nhưng đừng sa đà vào các chi tiết nhỏ nhặt, mà hãy hỏi: “Điều gì là cốt lõi ở đây?” . Nếu là trong thể loại sách self-help thì thường có một số nguyên tắc hay chiến lược chính. Một tiểu thuyết thì xoay quanh mâu thuẫn hoặc hành trình của nhân vật.
Vậy đấy, cách tóm tắt sách hiệu quả không phải là ghi lại tất cả mọi thứ, mà là tìm ra những điểm tinh túy nhất và sắp xếp chúng sao cho dễ hiểu.
Bước 4: Viết tóm tắt sách
Khi đã thực hiện hết các bước trên, đã đến lúc lên dây cót và bắt đầu viết bản tóm tắt. Và hãy nhớ cách tóm tắt sách không phải là việc chỉ sao chép từng câu từng chữ từ cuốn sách, mà là diễn đạt lại ý tưởng theo cách của riêng bạn sao cho ngắn gọn và dễ hiểu nhất.
- Phần giới thiệu:
Bắt đầu bằng việc giới thiệu tên sách, tác giả và một chút bối cảnh. Chỉ cần vài câu, nhưng bạn đã giới thiệu được tinh thần của cuốn sách, giúp người đọc hiểu ngay về tác phẩm.
- Cốt truyện, nhân vật, ý chính:
Hãy liệt kê các sự kiện hoặc luận điểm chính theo thứ tự thời gian hoặc mức độ quan trọng. Nếu đó là sách phi hư cấu, hãy nêu những luận điểm cốt lõi. Hãy dành vài dòng để mô tả nhân vật chính: họ là ai, tính cách thế nào và những quyết định của họ ảnh hưởng ra sao đến cốt truyện.
Sau khi trình bày cốt truyện hoặc các luận điểm chính, hãy kết thúc bằng ý chính hoặc bài học mà cuốn sách muốn truyền tải.
- Trích dẫn:
Cách tóm tắt sách hiệu quả và giúp bản tóm tắt trở nên thuyết phục hơn chính là bổ sung những trích dẫn ngắn gọn, đắt giá từ tác phẩm. Bạn nên chọn những câu văn súc tích, giàu ý nghĩa, có thể tóm gọn tinh thần của cuốn sách hoặc minh họa rõ nét cho các sự kiện và nhân vật.
Bước 5: Đọc lại tóm tắt và chỉnh sửa
Sau khi hoàn thành bản tóm tắt, hãy đọc lại từng câu chữ và từ hỏi những câu này có cần thiết hay không, ý đã rõ ràng chưa. Nếu phát hiện đoạn nào dài dòng, lan man thì hãy cắt gọt bớt để bản tóm tắt cô đọng, dễ hiểu và dễ nhớ hơn.
Lời kết
Cách tóm tắt sách đúng là tập trung vào ý cốt lõi, nêu bật được chủ đề chính bằng những câu chữ rõ ràng, ngắn gọn và súc tích. Bài tóm tắt không nên quá dài, quan trọng là bạn truyền tải được bao nhiêu giá trị trong từng câu chữ đó.
Một bản tóm tắt sách hay là phải giúp người đọc nắm bắt tinh thần cốt lõi của cuốn sách một cách nhanh chóng, đồng thời khơi gợi sự tò mò và mong muốn tìm hiểu sâu hơn.
Chúng tôi sẽ cập nhật thêm nhiều bài chia sẻ về chủ đề sách và viết lách, theo dõi Người Chấp Bút để không bỏ lỡ nhé!
